مرگ تدریجی خانه های تاریخی تهران

در صورت باز نشدن تصاویربروی عکس ها Right Click کنید و گزینه Reload Image یا Show Picture را انتخاب نمایید

خانه های تاریخی و قدیمی تهران یکی پس از دیگری نابود می شوند. خانه هایی که هویت پایتخت هستند و شناسنامه اهالی تهران. در بسیاری از این خانه کسی ساکن نیست و افراد بی خانمان و معتادان میهمانان دائمی آنها شده اند. بساز و بفروش ها نیز چشم طمع دوخته اند به خانه های تهران و هر روز یکی از آنها طعمه بولدوزر و بیل مکانیکی می شود و خانه آجری با حیاط پر درخت، حوض آبی و پنجره های چوبی جایش را به آپارتمان های چند طبقه و چند واحدی می دهد. خانه و باغ اتحادیه تنها یکی از نمونه های خانه های تاریخی تهران است که روزهای آخر عمرشان را سپری می کنند.

اواخر فروردین 91 اعلام شد کمیته ای به نام «پیگیری خانه‌های تاریخی تهران» با محوریت خانه - باغ امین‌السلطان (اتحادیه) ازتشکیل شده تا وضعیت نامناسب برخی خانه‌های تاریخی پایتخت را پیگیری کند.

همان زمان سجاد عسگری که دبیر این کمیته بود،بر سر و سامان دادن به باغ اتحادیه تاکید کرد و گفت:«بنا به گفته بسیاری از کار‌شناسان میراث فرهنگی، مدیران شهرسازی و سازمان‌های مردم‌نهاد، خانه - باغ امین‌السلطان(اتحادیه) هویت تهران قدیم و قلب تپند محله‌های لاله‌زار و فردوسی محسوب می‌شود و از سویی مهم‌ترین و تنها باغ باقی‌مانده از باغ‌های ایرانی در دوره فتحعلی‌شاه است و تخریب این بنا، به میراث شهر تهران صدمه بزرگی می‌زند و رویه بدی را ایجاد می‌کند که مالکان خانه‌های تاریخی در سراسر کشور با خارج کردن بناهای خود از فهرست آثار ملی، آن‌ها را تخریب کنند. با این شرایط، در 10 سال آینده هیچ بنای تاریخی در شهر تهران نخواهد بود.»

پس از گذشت نزدیک به سه سال از تشکیل این کمیته و مطرح شدن وضعیت نامناسب خانه های تاریخی تهران، خانه باغ اتحادیه حال و روز خوبی ندارد. این خانه سال 1384 در فهرست آثار ملی ثبت شد، اما  به دلیل اینکه توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خریداری نشد، مالکان خانه‌ اتحادیه درخواست خروج این اثر را از دیوان عدالت اداری دادند و بالاخره خانه در 24 اسفند 1388 از فهرست میراث ملی خارج شد.

 

این خانه بر اساس منابع تاریخی خانه‌ی «امین السلطان» صدر اعظم ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و محمد علی شاه بود که پس از کشته شدن او، توسط «حاج رحیم اتحادیه» خریداری شد اما حالا تمام این بنا در معرض تخریب است

 

دیوار، سقف، درها و پنجره های خانه هر روز ویران تر می شوند

 

درختان باغ هم حال و روز خوبی ندارند، حیاط پر از تنه درختان بریده شده است و آنهایی هم که باقی مانده اند، نیمه جان هستند

 

داخل خانه اتحادیه و تزئینات آن هم وضعیت بهتری ندارند

خانه اتحادیه، تنها خانه تاریخی در معرض تخریب شهر تهران نیست. مدتی پیش ایسنا از غارت خانه «محمد میرزا کاشف‌السلطنه» مشهور به «پدر چای ایران» و نخستین واردکننده‌ی چای به ایران، خبر داد.

 

خانه پدر چای ایران که در منطقه شمیران و خیابان  دکتر شریعتی قرار گرفته، یکی از ارزشمندترین خانه های تهران و شمیران است اما در فهرست آثار ملی ثبت نشده

 

کاشی ها و سایر تزئینات زیبای این خانه به مرور غارت شده است

 

پس از غارت این بنا، خانه به قیمت 25 میلیارد تومان فروخته شد و همسایه های خانه می گویند که مالک جدید قصد دارد یک پروژه‌ی مسکونی یا تجاری در آن اجرا کند 

 

عمارت مشیرالدوله یا خانه پیرنیا در لاله زار هم وضعیت مشابهی دارد. این خانه به عنوان اثر ملی در سازمان میراث فرهنگی شده است. حسن پیرنیا ملقب به مشیرالدوله آثاری نخستین کتاب تاریخ ایران باستان و نخستین قانون مدون حقوق بین المللی به زبان فارسی را نوشت و از همه مهم تر خانه او محل نگارش فرمان مشروطیت بوده است

 

شهریور امسال مزایده 122 میلیارد و چهارصد هزار ریالی برای این خانه برگزار شد تا  فروخته شود. پیش از این نیز نقاشیهای دیواری این خانه تاریخی لاله زار تهران دزدیده شده بود

 

خانه ظهیرالاسلام در خیابان شهید قائدی (هدایت سابق) قرار دارد و هر روز شرایط بدتری پیدا می کند. درها و پنجره های خانه دزدیده شده و بخش هایی از آن آتش گرفته است. حوض و پله های سنگی آن هم در معرض تخریب است

 

این خانه  منسوب به سید زین العابدین امام جمعه ملقب به ظهیرالاسلام داماد ناصرالدین شاه، است که تقریبا 17 سال پیش به سازمان تامین اجتماعی بخش اداره املاک و مستغلات فروخته شد
 

این  خانه مدت ها محل زندگی کارگران شهرداری و حتی معتادان و بی خانمان ها بود اما شهریور امسال با حکم قضایی تخلیه خانه ظهیرالاسلام که توسط واحد حقوقی سازمان تامین اجتماعی پیگیری و گرفته شده بود، دو نفری که در این خانه زندگی می کردند، از عمارت اخراج شدند تا شاید تصمیمی برای نجات این خانه زیبا گرفته شود

 

خانه ظهیرالاسلام سال 85  در فهرست میراث ملی به ثبت رسید اما چند سال پیش شهرداری منطقه 12 به بهانه خطر ریزش، دیوارهای دور تا دور آن را خراب کرد